RENK ÖLÇÜM CİHAZI NEDİR?

1. 1.

   Spektrofotometreler, marka sahiplerinin evrensel bir dil (spektral değerler) kullanarak rengi ölçmesine, tanımlamasına ve bu bilgiyi tedarikçileriyle paylaşmasına olanak tanır. Matbaalar, üretim sırasında renk doğruluğunu izlemek için spektrofotometreler kullanır ve rengin doğru olarak kalmasını sağlar.
   
   Spektrofotometre nedir?
   Rengi görmek için üç şeye ihtiyacınız vardır: ışık, nesne ve gözlemci. Eğer gözlemci İnsan gözü ise, tek başına renk yargısına güvenilemez.
   Öte yandan, bir spektrofotometre, renk görme anormallikleri olmadan insanların rengi görme şeklini simüle edebilir. Kötü günleri yoktur, yorulmazlar, arka plan renkleri algılarını etkilemez. Düzgün bir şekilde bakımı yapıldığı ve doğru kullanıldığı sürece, bir spektrofotometre size defalarca doğru renk ölçümleri verecektir.
   Spektrofotometrelerin nasıl çalıştıklarının arkasındaki matematik karmaşıktır, ancak yapılan ölçüm, rengi yargılamamızı, karşılaştırmamızı ve kontrol etmemizi kolaylaştırır.
   
   Kısaca spektrofotometre kullanımı:
   
   Spektroyu numunenin üzerine yerleştirin ve ölçmek için düğmeye tıklayın.
   Spektro, numunenin yüzeyine bir ışık yansıtır.
   Numune ışığın bir kısmını emer ve geri kalanını bir dizi filtreye yansıtır.
   Spektrofotometre, ölçülen rengin parmak izini algılamak için birçok farklı noktada ışığı yansıtarak ölçer ve bunu bir “yansıma eğrisi” olarak verir.
   
   Şekil 2: Ölçülen rengin yansıma eğrisi. Mordan maviye ve yeşile, sarıya, turuncuya ve kırmızıya kadar, dalga boyunun 400 ila 700 nanometre arasında değiştirilmesi ışığın rengini değiştirir. Bu resimde kırmızımsı-turuncu bir yansıma eğrisi gösterilmektedir. Ölçülen rengin morların ve mavilerin neredeyse tamamını emdiği, ardından yeşillerden sarılara, turunculara ve kırmızılara geçerken giderek daha fazla enerji yansıttığı görülmektedir.
   
   Basılan renklerin yansıma eğrileri, en küçük renk farklılıklarını bile belirlemek için müşteri tarafından verilen renk numunelerinin yansıma eğrileriyle karşılaştırılabilir. Matbaalar bastıkları rengin onaylanıp onaylanmadığını bu şekilde belirler. Ölçümler sonucu elde edilen rakamlar yakınsa, başarmışsınız demektir. Değilse, tekrar denemeniz gerektiğini bilirsiniz. Baskı süresince ölçüm yapmak, renk hatalarını erken yakalamaya yardımcı olur, böylece zaman ve malzeme israf edilmeden önce gerekli düzeltmeler yapılabilir.
   Kumaşların, boyanmış yüzeylerin, plastiklerin veya karton ambalajların spektral ölçümleri, rengin farklı malzeme ve üretim süreçlerinde tutarlı olmasını sağlayabilir.
   
   Spektrofotometre Seçimi
   Spektrofotometre seçerken göz önünde bulundurulması gereken en önemli faktörlerden biri, ölçeceğiniz yüzeyin türüdür. Üç ana spektrofotometre türü vardır: 00/450, küresel ve çok açılı. Cihazın adı, rengi ölçme şeklini tarif eder.
   
   Düz yüzeyler
   Çoğu spektrofotometre, numuneden sabit bir açıyla, genellikle 450 yansıyan ışığı ölçer ve bu, pürüzsüz veya mat yüzeyler için iyi çalışır.
   
   Şekil 3: 00/450 geometrili spektrofotometrede filtre çemberi, görünür spektrumdan gelen yansımaları algılar. Günümüz cihazları genellikle 16 veya 32 filtreye sahiptir, ancak daha pahalı cihazlar tüm görülebilir spektrumu dalga boyunu-dalga boyu tarayarak yüzlerce yansıma verisini ölçebilir.
   
   00/450 geometrinin ek bir avantajı, parlaklık etkisini ölçümden hariç tutabilmesidir. Buna “speküler hariç” denir (specular excluded). Parlak bir baskıya bakarken parlaklık gözümüzü almasın diye açısını değiştiriyoruz. 00/450 geometri de tam olarak bunu işlemi yapar ve rengi bizim gördüğümüz şekilde algılamasını sağlar.
   X-Rite eXact gibi 00/450 geometrili cihazlar, özellikle kağıt ve ambalaj malzemeleri olmak üzere çoğu düz yüzeyli, parlak olsun olmasın, boya, pigment ölçümlerinde iyi performans gösterirler.
   
   Dokulu Yüzeyler
   Tahmin edebileceğiniz gibi, dokulu yüzeyleri ölçmek zordur çünkü açınıza bağlı olarak renk değişir. Küresel geometrili spektrofotometreler, tüm açılardan yansıyan ışığı ölçebilir ve insan gözünün görme yeteneği ile benzer renk ölçümlerini yapabilir.
   
   Şekil 4: Küresel geometri: Düşük parlaklıkta, mat bir yüzeye sahip, mükemmele yakın, beyaz bir reflektör olan kürenin içine güçlü bir ışık huzmesi gönderilir. Bu ışığın %99’dan fazlası rastgele yansıtılır ve her yöne rastgele dağılır, bu da küreyi olası tüm yönlerden numuneyi aydınlatabilecek bir ışık kaynağı haline getirir.
   
   Küresel geometrili spektrofotometreler tekstil, halı, ahşap, plastik çatı ve tavan malzemeleri ve bazı yansıtıcı ve metalik yüzeyler için iyi bir seçimdir. X-Rite, laboratuvarlarda kullanım ve üretim ve kalite güvencesi için güçlü, uygun maliyetli bir masaüstü spektrofotometre olan Ci7800‘ü piyasaya sürdü.
   
   Metalik yüzeyler
   Otomobil üreticileri, otomobil satın alanlar için yepyeni bir deneyim yaratan özel efektlerle mükemmel boyalar geliştirdiler. Bir makyaj malzemesi olan tırnak ojesi bir güzellik aksesuarından çok bir sanat formu haline geldi. Bu ürünlerde kullanılan mika, sedefli malzemeler, hatta öğütülmüş deniz kabukları gibi özel katkı maddeleri, farklı açılardan bakıldığında rengi değişen bir yüzey oluşturmaktadır.
   Tabii ki, bu renkleri ölçmek oldukça zordur. Çok açılı geometriye sahip bir cihaz, ölçülen rengi çeşitli açılardan görmek için baktığımız gibi, örneğin sağa sola hareket ediyormuş gibi ölçmemizi sağlar. Günümüzün çok açılı geometrili spektrofotometreleri ayna gibi veya speküler açıya göre beş farklı açıda ölçüm yapmaktadır.
   
   Şekil 5: Metalik boya, bir ışık kaynağından gelen beyaz ışıkla etkileşime giren iki yansıtıcı öğeye sahiptir. Normal boyada olduğu gibi, açık renkleri emen renkli bir pigment vardır ve kalan ışık boya tabakasının dışına saçılır. Örneğin, mavi bir pigment kırmızı ve yeşil ışığı emer ve kalan mavi ışık geri yansır ve her açıdan görülebilir.
   
   X-Rite ilk kompakt çok açılı cihazları piyasaya sunana kadar, renk ölçüm cihazı satanlar ın tedarik ettikleri büyük, pahalı ganiometreler metalleri ölçmek için tek seçenekti. X-Rite’ın MA98’i gibi taşınabilir, pille çalışan spektrofotometreler, dünya çapında çoğu otomobil üreticisi ve renklendirici tedarik zincirleri tarafından kullanılmaktadır.
   KAYNAK: https://www.odakkimya.com.tr/renk_olcum-cihazi/